Cuối năm 2025, tại khu vực bờ kè An Thạnh (phường Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp), một hình ảnh đầy cảm hứng đã diễn ra bên dòng sông Tiền mênh mông: những con cá “khủng”, trong đó có các loài như cá hô, cá trê lớn, nặng từ hơn 10kg đến hơn 30kg, được nhóm thiện nguyện tự nguyện đưa từ ao nuôi trở về môi trường nước tự nhiên.
Đây là kết quả của những hành trình giải cứu cá kéo dài gần một năm, do một nhóm thanh niên tình nguyện tại địa phương thực hiện với tinh thần bảo tồn thiên nhiên và gìn giữ nguồn lợi thủy sản.
Hành trình bắt đầu từ tình yêu thiên nhiên
Khởi xướng cho hoạt động này là anh Đặng Văn Nghĩ (27 tuổi) cùng một số người bạn tại xã Long Khánh. Ý tưởng xuất phát giản dị: trong quá trình làm từ thiện khác như phát gạo, xây nhà tình thương hay vận chuyển rau củ cho các bếp cơm cộng đồng, anh Nghĩ nhận thấy nhiều ao nuôi chứa những con cá lớn mà nếu được thả về sông sẽ có cơ hội sống tự nhiên. Từ đó, nhóm thiện nguyện Long Khánh ra đời, ban đầu chỉ với 12 thành viên — phần lớn là lao động tự do nhưng đều chung chí hướng bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản.
Hoạt động của nhóm gắn với những chuyến giải cứu lặng lẽ, không bảng hiệu, không kinh phí tài trợ và hoàn toàn dựa vào tinh thần tự nguyện. Mỗi lần nhận được “kèo” giải cứu, các thành viên tranh thủ sắp xếp công việc mưu sinh buổi sáng để buổi chiều cùng nhau bắt cá khỏi ao nuôi, cẩn trọng đưa vào thùng chứa nước và vận chuyển ra sông Tiền để thả về môi trường tự nhiên.
Những con cá trở về “ngôi nhà chung”
Điểm đến của các chuyến xe giải cứu là đoạn sông Tiền nơi chính quyền địa phương đã khoanh vùng bảo vệ nghiêm ngặt, cấm khai thác thủy sản và thành lập các tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi cá. Nơi đây đã xuất hiện một đàn cá tự nhiên với tổng trọng lượng ước tính lên đến hàng chục tấn, trong đó cá tra chiếm đa số với trọng lượng trung bình từ 2–10kg mỗi con. Cộng đồng dân cư địa phương cùng lực lượng chức năng đã xây dựng quy chế bảo vệ môi trường sống của đàn cá, mang lại một hệ sinh thái phong phú giữa lòng Đồng Tháp.
Hoạt động này không chỉ góp phần phục hồi nguồn lợi thủy sản vốn đang chịu tác động của khai thác và thay đổi môi trường mà còn tạo ra một mô hình cộng đồng bảo tồn tự nhiên gắn với tinh thần trách nhiệm, thu hút sự quan tâm của nhiều người dân địa phương và cả du khách đến chiêm ngưỡng.
Lan tỏa tinh thần vì cộng đồng và môi trường
Những người trẻ trong nhóm không ngại kể lại những buổi họ lạnh run, tay chân rã rời, nhưng niềm vui khi thấy cá khỏe mạnh bơi trở lại sông khiến mọi nhọc nhằn tan biến. Họ tự bỏ tiền túi, vận động từng khoản nhỏ để mua xăng, thuê lưới, thuê phương tiện vận chuyển — tất cả đều vì một lý tưởng rất lớn: người với thiên nhiên có thể cùng sống, cùng phát triển.
Phó Chủ tịch UBND xã Long Khánh đánh giá cao nỗ lực này, cho rằng hoạt động không chỉ đóng góp vào việc bảo tồn nguồn lợi thủy sản, cải thiện hệ sinh thái sông ngòi, mà còn là tấm gương về trách nhiệm với môi trường, tinh thần cộng đồng và vai trò của thanh niên trong phong trào bảo vệ tự nhiên.
Hành trình tiếp nối
Hiện nay, nhóm thiện nguyện Long Khánh vẫn tiếp tục những chuyến giải cứu cá, lặng lẽ nhưng kiên trì. Mỗi con cá được thả về sông không chỉ là một sinh mạng được cứu, mà còn là một hy vọng mới gieo vào dòng chảy bền vững của thiên nhiên. Qua đó, họ truyền đi thông điệp sâu sắc: bảo tồn môi trường và tái tạo nguồn lợi thủy sản là trách nhiệm của cả cộng đồng, không chỉ của riêng ai.
