Trong con ngõ nhỏ bên bờ sông Nhuệ (xã Hữu Hòa, Hà Nội), có một ngôi nhà đặc biệt mà suốt 18 năm qua, ngọn lửa của lòng trắc ẩn chưa bao giờ tắt. Đó là nơi bà Đoàn Thị Hoa – người phụ nữ được hàng trăm học viên gọi bằng cái tên thân thương "U Hoa" đã viết nên những câu chuyện cổ tích giữa đời thường cho người khuyết tật.
Trung tâm Dạy nghề Từ thiện Quỳnh Hoa. (Ảnh: Minh Ánh)
Từ một câu hỏi nhói lòng đến sứ mệnh cả cuộc đời
Cơ duyên dẫn lối bà Đoàn Thị Hoa đến với con đường thiện nguyện đầy vất vả này bắt đầu từ một chuyến công tác tại miền Nam vào năm 2005. Lúc ấy, khi tận tay trao quà cho một em bé khuyết tật, bà đã bắt gặp một ánh mắt buồn thăm thẳm.
Bà khẽ hỏi: “Sao các cô đến tặng quà mà con không vui?”. Câu trả lời của em nhỏ khi ấy như một nhát dao chạm vào lòng trắc ẩn của bà: “Cô ơi, chúng cháu chỉ ước mơ làm sao người khuyết tật như cháu có một cái nghề”. Một ước mơ tưởng chừng giản đơn với người bình thường nhưng lại là khát khao xa xỉ với những phận đời khiếm khuyết.
Trở về Hà Nội với nỗi day dứt khôn nguôi, bà Hoa hiểu rằng: Tặng quà chỉ giúp các em ấm lòng trong chốc lát, nhưng trao một cái nghề mới giúp các em đứng vững cả đời. Năm 2007, Trung tâm Dạy nghề Từ thiện Quỳnh Hoa chính thức ra đời, mang theo sứ mệnh gieo mầm hy vọng cho những người kém may mắn.
Bà Đoàn Quỳnh Hoa - Giám đốc Trung tâm Dạy nghề Từ thiện Quỳnh Hoa. (Ảnh: Minh Ánh)
18 năm thăng trầm và những lần bán đất để “nuôi con”
Dạy nghề cho người bình thường đã khó, dạy cho những người khiếm thính, khiếm thị, người bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam hay thiểu năng trí tuệ lại là một thử thách gấp trăm lần.
“Trung tâm thì đào tạo từ xưa đến giờ là có hai cái nghề chính: nghề may và nghề thủ công. Các em từng được học thử làm thêu, móc thảm, làm mi giả, thậm chí gấp hoa, làm thiệp... nhưng sau nhiều năm thử nghiệm chỉ có hai nghề này là phù hợp nhất với số đông các em về cả thể chất lẫn trí tuệ. Có những em hôm nay dạy xong, mai lại quên sạch. Nếu không coi các em như con đẻ của mình, không kiên trì và bao dung thì không bao giờ làm được”, bà Hoa tâm sự.
Suốt 18 năm, có những lúc cao điểm trung tâm tiếp nhận tới 70 em. Để có đủ không gian sinh hoạt, gia đình bà Hoa đã tự nguyện nhường cả phòng ở, thu hẹp không gian riêng của mình để các em có nơi ăn chốn ở. Nhưng khó khăn nhất vẫn là bài toán kinh tế. Đã có hai lần trung tâm đứng trước bờ vực đóng cửa vì cạn kiệt nguồn lực. Để duy trì bữa cơm và mái nhà cho các em, bà Hoa đã đưa ra quyết định đau lòng nhưng đầy quyết đoán: cắt bán những mảnh đất vườn của gia đình để lấy tiền trang trải. Với bà, mất đi tài sản riêng không đáng sợ bằng việc nhìn thấy các học viên phải quay lại cuộc sống bế tắc, không nơi nương tựa.
Nỗi lo ấy càng chồng chất kể từ sau đại dịch Covid-19. Đầu ra của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ vốn dựa vào khách du lịch tại Hội An, Nha Trang hay các hội chợ gần như bị đóng băng hoàn toàn. Hàng trăm đóa hoa giấy, hàng nghìn chiếc thiệp tỉ mỉ đành phải nằm lại trong kho, khiến sinh kế của những người khuyết tật tại đây càng thêm chật vật.
Nơi những mảnh ghép không hoàn hảo tự viết tiếp cuộc đời
Trong hành trình 18 năm dài đằng đẵng ấy, hơn 800 học viên đã ra trường và mỗi người đều mang theo một câu chuyện hồi sinh kỳ diệu, tiêu biểu như anh Trần Văn Đại (Hà Tĩnh) một thanh niên vốn lành lặn nhưng bị tai nạn dẫn đến liệt hai chân, từng rơi vào tuyệt vọng tột cùng trước khi tìm đến với ""U Hoa"" vào năm 2017 để rồi không chỉ tìm thấy một nghề nghiệp ổn định mà còn tìm lại được chính bản ngã của mình với niềm xúc động rằng tự nuôi sống được bản thân là hạnh phúc vĩ đại nhất mà bà đã mang lại hay như trường hợp của chị Phạm Thị Nguyệt (Hà Nội), người phụ nữ mang đôi chân teo tóp bẩm sinh đã được bà Hoa tỉ mẩn dạy bảo từng đường kim mũi chỉ để giờ đây không chỉ tự mở được hiệu may riêng cho mình mà còn tiếp tục hành trình nhân ái bằng cách dạy nghề và tạo việc làm cho những người đồng cảnh ngộ ngay tại địa phương. Học viên Nguyễn Thị Quỳnh đã đến làm việc cùng trung tâm 13 năm, chia sẻ trong lúc đang làm một chiếc hộp thủ công: “Khi làm những cái này phải cần sự kiên trì và tỉ mỉ thì mới làm ra được sản phẩm đẹp. Tay này cầm kim, tay kia chụm chặt rồi xoắn vào, nhúng vào keo, rồi lại xoắn vào cho chặt… nếu không để ý là hỏng ngay.”
Học viên Nguyễn Thị Quỳnh đang tỉ mỉ làm hộp thủ công. (Ảnh: Minh Ánh)
Đặc biệt, niềm tự hào lớn nhất của bà Hoa không phải là những bằng khen, mà là 38 cặp đôi khuyết tật đã nên duyên vợ chồng từ chính mái ấm này. Từ những con người mang mặc cảm tự ti, họ đã cùng nhau xây dựng tổ ấm, minh chứng rằng tình thương và nghề nghiệp có thể thay đổi hoàn toàn định mệnh.
"U Hoa" – Người mẹ của những giấc mơ chưa đặt tên
Gần hai thập kỷ trôi qua, mái tóc bà Hoa đã bạc thêm, nhưng tình yêu thương dành cho những đứa con đặc biệt vẫn chưa bao giờ vơi cạn. Mỗi ngày tại Trung tâm Quỳnh Hoa vẫn bắt đầu bằng tiếng cười nói rộn rã, bằng những buổi tối quây quần kể chuyện bên đống đồ thủ công dang dở.
Dấu ấn của bà Hoa không chỉ dừng lại ở việc dạy nghề, mà là cách bà trao đi sự tự trọng cho những người vốn bị xã hội lãng quên. Bà kiên nhẫn lặp lại từng thao tác, an ủi từng phút buồn tủi, và bền bỉ đi gõ cửa từng hội chợ để tìm đầu ra cho sản phẩm của các em.
Trung tâm Dạy nghề Từ thiện Quỳnh Hoa, đúng như cái tên của nó, lặng lẽ tỏa hương giữa đời. Ở nơi đó, mỗi món đồ thủ công được làm ra từ những đôi tay chậm chạp nhưng đầy nỗ lực là minh chứng sống động nhất cho thông điệp: Chỉ cần có tình thương và niềm tin, không có khiếm khuyết nào là không thể vượt qua.
